Hoe kan je kippen - van nature bosvogels - zo veel mogelijk in hun element laten buitenscharrelen en hen beschermen tegen weer en wind, én tegen roofvogels? Het antwoord is eenvoudig: agroforestry.
Stipt om 11u gaan de luiken van de kippenstal open bij biologisch opfokbedrijf Avibel. De stevige bruine kippen kijken verlekkerd rond en springen fluks de weide naast de stal in. Dat is een flinke weide met heel wat bomen en struiken. Hier wordt duidelijk aan agroforestry of boslandbouw gedaan. Zaakvoerder Daniël Van Kesteren legt zijn aanpak uit:
Opfokbedrijf
Daniël Van Kesteren is al de derde generatie in zijn familie die het bedrijf leidt. Wat doet Avibel precies? “Wij zijn gespecialiseerd in het opfokken van biologische legkippen. We staan hier bij een van onze zeven stallen waar we piepjonge kuikens opkweken tot ze 17 weken oud zijn. Dan verkopen we ze door aan biologische pluimveebedrijven. Ongeveer vanaf week 22 begint een hen eieren te leggen, maar dat gebeurt dus elders."
Hoe kwam Daniël op het idee om met biologische pluimveeteelt te starten? In 1999, ten tijde van de dioxinecrisis, kreeg hij bij toeval de vraag of hij geen biologische legkippen kon opkweken: “Ik heb me toen in de biowetgeving verdiept en dat heeft mijn ogen echt geopend. Ik kon mij helemaal vinden in de biologische aanpak en ben toen begonnen met een gedeeltelijke omschakeling naar bio.” Dat beviel hem zo goed dat hij er een paar jaar later voor koos om het hele bedrijf bio te maken.
Dierenwelzijn is belangrijk in bio
In de biologische pluimveeteelt gaat heel veel aandacht naar dierenwelzijn. Ook kippen moeten (verplicht) naar buiten kunnen om te lopen en te pikken (insecten, wormen, gras,…). Bij Avibel krijgen de kippen op regelmatige tijdstippen een mengeling van biologische haver, tarwe, mais en soja in de stal.
In de opfokfase moet er één hectare per 10.000 kippen beschikbaar zijn. Een voldoende grote uitloop die aantrekkelijk is voor de dieren speelt hierin dus een belangrijke rol. Ook de jonge legkippen van Avibel kunnen iedere dag vanaf 11u naar buiten, en ze keren pas terug als het donker wordt en het licht in de stal aan is of als ze willen eten (ze horen het als de ketting van het voerdersysteem start).
Maar bij Avibel doen ze meer: de uitloopweide staat vol met struiken en aangeplante jonge bomen. Er wordt hier duidelijk aan agroforestry of boslandbouw gedaan.
Voordelen van boslandbouw voor kippen
Wat is dat precies, agroforestry of boslandbouw? Daniël Van Kesteren legt uit: “Boslandbouw biedt heel wat voordelen. Wist je dat kippen echte bosdieren zijn? Ze houden niet van open vlaktes maar vertoeven graag in en onder bomen en struiken. Kippen ondervinden vaak stress als ze zich vervelen. Als ze hun natuurlijk gedrag kunnen uiten en vrij kunnen pikken en scharrelen, zijn ze veel minder geneigd om te gaan verenpikken of om andere kippen aan te vallen. Een ander voordeel van boslandbouw is dat bomen en struiken hen goede beschutting tegen zon en wind geven en dat ze ook beter beschermd worden tegen roofvogels. Een bosachtige omgeving zal hen ook extra motiveren om verder de wei in te gaan waardoor ze ook meer bewegen.”
Zijn er specifieke richtlijnen in de agroforestry over de beplanting? Daniël: “Nee, die zijn er niet, maar we hebben uiteraard rekening gehouden met de grondsoort en de boomsoorten uit de streek. Er staan hier onder andere lindebomen, eiken, boswilgen, lijsterbessen en hazelaars.”
Ook in combinatie met gewassen
Agroforestry is niet alleen voordelig bij begrazing van percelen, maar er kunnen ook bomenrijen of hoogstambomen bij een landbouwgewas geplaatst worden. Het systeem werkt dus met verschillende ‘etages’ (boomlaag boven gewaslaag of boven (pluim)vee). Een voordeel daarvan is dat de beschikbare hulpbronnen als licht, water en nutriënten efficiënter worden gebruikt waardoor de productie van het gewas kan verhogen. De impact van boslandbouw op gewasteelt wordt momenteel nog volop onderzocht. De biokippen lijken alvast erg tevreden met hun beboste uitloop.
=-=-=
